Gıda takviyesi  veya  besin takviyesi , diyeti tamamlamayı ve bir kişinin  diyetinde eksik olabilecek veya yeterli miktarlarda tüketilemeyecek vitaminler, mineraller,  lif, yağ asitleri veya  amino asitler gibi  besinleri sağlamayı amaçlayan bir preparattır. Bazı ülkeler besin takviyelerini gıda olarak tanımlarken, bazılarında ilaç veya doğal sağlık ürünleri olarak tanımlanır.

Vitaminler ya da diyet mineralleri içeren takviyeler , uluslararası kabul görmüş standartlar, uygulama kuralları, kılavuzlar ve gıdalar, gıda üretimi ve  gıda güvenliği ile ilgili diğer tavsiyeleri içeren  Codex Alimentarius’ta bir  gıda kategorisi olarak yer almaktadır. Bu metinler,  Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü  (FAO) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından desteklenen bir kuruluş olan  Codex Alimentarius Komisyonu tarafından hazırlanmıştır.

Takviye Edici Gıdalar Neden Bu Kadar Önemlidir?

Pek çok ülkede yapılan anketlerden elde edilen kolay bir sonuç, günümüzde insanların %50’si kalsiyum eksikliği gibi sağlık için yetersiz beslenmeye sahip olduklarını ve sebze ve meyveler ile yapılan beslenme tarzının geçmiştekinden daha az olduğunu ortaya koymaktadır. Çevre kirliliği, sigara içmek, alkol almak, güneşlenmek ve stres gibi yaşam kalitemizi etkileyen davranışlarda sağlığa zarar verebilir.

Bu nedenle her öğünde besleyici ve sağlıklı besinler tüketmemiz gerekiyor. Bununla birlikte, en iyi vitamin ve mineral kaynağı sebze ve meyvelerdir. Kadınların yalnızca %15’i ve erkeklerin %13’ü önerildiği gibi yeterli miktarda vitamin ve mineral alarak beslenir. Bu nedenler ile Gıda takviyeleri, eksik besin miktarının karşılanmasına yardımcı olur ancak ana besinin yerini tutmaz.Lakin vücudumuzun ihtiyacı olan desteği almasına yardımcı olur ve beslenmenin kolay bir yoludur.

Çocuklar İçin Tavsiyeler

Çocuklar bazen kendi başlarına kötü beslenme alışkanlıklarına sahiptir, bu nedenle çocuğunuz çok fazla kilo alıyorsa, ailedeki diğer fertlerde sağlıklı bir diyet yapması pek olası değildir. Durum böyleyse, herkes için sağlıklı ve dengeli beslenmeyi teşvik edilmesi gerekir. Bu şu anlama gelir:

• Tatlıları, pastaları, bisküvileri ve gazlı içecekleri azaltmak
• Cips, hamburger ve kızarmış yiyecekler gibi yağlı yiyeceklerden uzak durmak
• Düzenli yemek yemek, özellikle kahvaltı
• Nişastalı besinleri azaltmak ve mümkünse tam tahıllı çeşitleri seçmek
• Daha fazla meyve ve sebze tüketmek

 Çocuğunuzun kilosu hakkında endişeleriniz varsa, herhangi bir diyete başlamadan önce doktorunuza danışın. 

Gençler İçin Takviye Edici Gıda Tüketimi

4-18 yaş arası gençlerin Ulusal Diyet ve Beslenme Araştırması, gençlerin beslenme şekilleri ve fiziksel aktivite düzeyleri hakkında ayrıntılı bilgi sağlar. Bulgular, ortalama doymuş yağ, şeker ve tuz tüketiminin çok yüksek, Protein ve lif tüketiminin düşük olduğunu ortaya koyuyor. 

Yedi günlük dönem içerisinde, ankete katılan gençlerin yarısından fazlası turunçgiller, yeşil yapraklı sebzeler (lahana veya brokoli gibi), yumurta veya çiğ domates yememiştir. Anket ayrıca her on gençten birinin çok düşük A vitamini, magnezyum, çinko ve potasyum alımına sahip olduğunu gösterdi. Pek çok genç arasında demir ve kalsiyum alımı da ideal seviyelerin altındaydı. Bu arada artan obezite seviyeleri, birçok gencin çok fazla kalori alarak beslendiğini gösteriyor.

Yetişkinler İçin Takviye Edici Gıda Tüketimi

Her bir besin grubundan çeşitli yiyecekler seçen sağlıklı bireyler, vitamin ve mineral takviyesine ihtiyaç duymamalıdır. Yapılan araştırmalar, günde en az beş porsiyon meyve ve sebze yiyenlerin çok daha düşük koroner (Damar tıkanıklığı) kalp hastalığı ve kanser oranlarına sahip olduğunu gösteriyor.

Sağlığımızı koruyan sadece antioksidan vitaminler değildir. Meyve ve sebzeler aynı zamanda fitokimyasallar olarak bilinen çok çeşitli diğer doğal ve biyoaktif maddeler içerir. Sadece bir vitamin veya mineral takviyesi almak, gerçek gıdanın hastalıkla mücadele etkilerinin yerini alamaz. 

Hamile kadınlar, yaşlılar ve çocuklar gibi belirli nüfus grupları besin takviyesi almaktan fayda görebilir. İştahsız veya düzensiz beslenme alışkanlıkları olan kişiler, geniş spektrumlu bir multivitamin ve mineral takviyesi almak isteyebilir, ancak özel tıbbi tavsiyeniz olmadıkça özel takviyeleri almayın.

Yaşlılar İçin Takviye Edici Gıda Tüketimi

Beslenme ihtiyaçlarınızı karşılamak için, düzenli öğünler ve atıştırmalıklar dahil olmak üzere çeşitli bir diyet planı yapmayı ve yeterince sıvı tüketmeyi hedefleyin.

Bazen yaşlı insanlar artık tek bir oturuşta yemek yiyemezler, bu nedenle besin alımını artırmak için öğünler arasına daha besleyici atıştırmalıklar eklemek önemlidir.

Hızlı ve sağlıklı atıştırmalıklar için tavsiyeler:

• Pişmiş et, pastırma, balık veya fıstık ezmesi ile yapılan sandviçler. Çeşit için farklı ekmekler kullanabilir, turşu, çeşni ve soslar ile zenginleştirebilirsiniz.
• Pilav, sardalya, fasulye, peynir, mantı, spagetti veya iyi pişmiş yumurta,
• Peynir, kızarmış ekmek, çay, yoğurt, meyve, malt somun, meyveli kek, kahvaltılık gevrekler veya çorba ile doldurulmuş kraker veya sindirim bisküvileri,
• Süt ve süt ürünleri,
• Et ve balık: sığır eti, haşlanmış et, jambon, sardalya, somon ve ton balığı, 
• Meyve ve sebzeler,
• İçecekler: kakao, malt süt ve öğün yerine geçen içecekler,
• Tahıllar: kahvaltılık gevrekler, krakerler, gevrek ekmek, yulaf keki, pirinç, makarna ve bisküviler,
• Diğer: çorbalar, et suyu, et suyu, bal, reçel, turşu ve soslar bu önerilerin sadece birkaçıdır.