D Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?
Temel kaynağı güneş olan D vitamini, vücudumuz için son derece önemlidir. Ancak güneşte yeterli seviyede D vitamini almak amacıyla uzun süre durmak pek de sağlıklı değildir. Çünkü uzun süre güneşe maruz kalmanın cilt açısından birçok zararı vardır. Peki güneşin zararlı etkilerinden korunarak D vitamini almanın bir yolu yok mudur? Elbette ki vardır. Güneşe ek olarak yoğun miktarda D vitamini içeren besinler vardır.
D Vitamini İçeren Besinler
Esasen yapısında doğal bir şekilde D vitamini barındıran besinler oldukça sınırlıdır. D vitamini içeren besinleri, genel olarak “hayvansal besinler” olarak sınırlamak mümkündür. Verilmesi mümkün olan daha spesifik örnekler aşağıda verildiği gibidir;
- Balık
Özellikle somon, alabalık, uskumru ve ton balığı gibi “yağlı” olarak kabul edilen balıkların gerek etleri gerekse de karaciğerleri adeta D vitamini deposudur. Bunun temel nedeni, balıkların özellikle karaciğerlerinde D ve A vitaminlerini depolamalarıdır. Ortalama 100 gramlık bir balık porsiyonundaki D vitamini oranının 526 IU oranına kadar çıktığını söylemek mümkündür.
- Balık Yağı
Balık sevmeyen bireylerin sırf bu sebeple D vitamini eksikliği yaşamamaları için sunulan alternatifler vardır. Morino balığı karaciğer yağı bunun en temel örneklerindendir. Bu yağdan 1 çay kaşığı kadar tüketmek dahi mümkün olan en yüksek d vitamini tüketimini mümkün kılacaktır.
- Yumurta Sarısı
D vitamini içeren besinler listesinin bir diğer önemli ismi yumurtadır. Yumurtanın sarısı ve beyazının içerikleri farklıdır. Beyazı protein zenginiyken sarısının D vitamini açısından zengin olduğunu söylemek mümkündür. Bir adet yumurtanın sarısında ortalama 37 IU D vitamini mevcuttur.
- Mantar
İnsanların D vitamini sentezleyebilmelerinin yolu güneştir. Aynı durum mantarlar için de geçerlidir. Ancak arada bir temel fark vardır. İnsanlar tarafından sentezlenen vitamin, D3 vitaminidir. Mantarlar tarafından sentezlenen ise D2 vitaminidir. Bu sebeple mantarlardan alınan D2 vitamininin diğer besinler kadar etkili olmayacağını söylemekte fayda vardır.
D Vitamini İçeren Meyve ve Sebzeler
İçeriğinde D vitamini bulunduran bitkisel besinlerin, yani meyve ve sebzelerin sayısı oldukça sınırlıdır. Var olan besinleri ise aşağıda verildiği şekilde örneklendirmek mümkündür;
- Brokoli
- Elma
- Muz
- Havuç
- Badem
- Tam tahıllı ekmek ve
- Mercimek.
D vitamini içeren meyve ve sebzeler listesine birkaç ekleme daha yapmak mümkündür ancak içerik açısından nispeten daha zengin olan örnekler listemizde derlendiği gibidir.
Doğal D Vitamini Kaynakları
Doğal D vitamin kaynağı güneştir. Metnin önceki bölümlerinde de bahsedildiği üzere güneşin vücudumuz üzerinde D vitamini sentezini destekleme etkisi vardır. Asıl merak edilen ise bu durumun nasıl mümkün kılındığıdır. Bunu da şu şekilde açıklamak mümkündür:
Güneşin uygun sürede ve açıda cilde temas etmesi, ciltte bulunan 7 dehidro kolesterol olarak adlandırılan bir maddeden kolekalsiferol adı verilen maddenin üretilmesini sağlar. Üretilen kolekalsifeol ise vücutta önce karaciğere ardından ise böbreklere gider. Burada ise Vitamin D3’e dönüşür. Peki güneşin “uygun açıda” olması neyi ifade eder? D vitamini açısından güneşin uygun açısı, dik açıdır. Bu ise ülkemizde güneşin D vitamini açısından tek başına yeterli olamamasının temel nedenidir. D vitamini için güneş ışınlarının yeterli olduğu yer ise 37 kuzey paraleli ile 37 güney paraleli arasında kalan yerdir. Yani Ekvator bölgesidir.
Yukarıda da dile getirildiği üzere güneş, ülkemiz açısından D vitamini için yeterli değildir. Vücut için ideal olan D vitamini seviyesine kavuşmanın bir diğer yolu ise takviye gıdalardır. Doğru bir şekilde tüketilen ve özenle seçilen vitamin takviyeleri ile vücut için ideal olan oranlara ulaşmak mümkündür. Vücut için “doğru” takviye gıdalara ulaşmanın yolu ise Takviyelik’in geniş alternatifleri arasından ihtiyaç ve beklentilere en fazla hitap eden ürünün seçilmesidir.
D Vitamini Eksikliğine Genel Bir Bakış
D vitamini eksikliği ile mücadele etmenin öncelikli yolu, eksikliğin farkına varmaktır. Vitamin D eksikliği belirti ve göstergelerin fazla olması ise bu durumda yadsınamayacak bir avantajdır. Bireylerin ufak analizlerle bu durumu öngörebilmesi, öngörülerini ise uzman görüşü ile desteklemesi mümkündür. Peki D vitamini eksikliği belirtileri nelerdir?
- Kemiklerde zayıflık ortaya çıkması,
- Sürekli üşüme ve ısınamama durumu,
- Kilo kaybının son derece yavaş olması,
- Terleme,
- Tırnakların çok çabuk kırılması ve güçsüzleşmesi,
- Aşırı terleme,
- Saç dökülmelerinin artması,
- Uyku bozukluklarının görülmeye başlanması,
- Göz altı çökmeleri gibi belirtiler, D vitamini eksikliğinin muhtemel belirtileridir.
D Vitamini eksikliği hakkında daha fazla bilgi için buraya tıklayabilirsiniz.
Peki bu belirtilerin ortaya çıkmasına sebep olan, D vitamini eksikliği nedenleri nelerdir? D vitamini eksikliği neden olur? Bu soruların cevaplarını ise şu şekilde örneklendirmek mümkündür;
- AIDS gibi hastalıklar sebebiyle kullanılması zorunlu olan gıdalar,
- Epilepsi,
- Mantar,
- Sürekli kapalı bir iç mekanda kalmak,
- Güneş ışığına yeteri seviyede ve doğru zamanda maruz kalmamak,
- Aşırı kilo (bunun temel nedeni, yağ dokusunun fazla olduğu bireylerde bu vitaminin yağ dokusuna katılmasıdır)
- Koyu bir cilt rengine sahip olmak (bunun temel nedeni ise melanin fazlalığının bulunması ve bu sebeple emilimin düşük olmasıdır)
Vitamin eksikliği ile en verimli şekilde mücadele etmenin yolu takviye gıdalardır. Takviyelik’te gerek çocuklar gerekse de yetişkin bireyler için çeşitli formlarda vitamin takviyeleri mevcuttur.